Chaguzi Burundi: Wafanyika Bila Ushiriki wa Upinzani

 

Raia wa Burundi leo wanashiriki katika uchaguzi wa bunge ambao wachambuzi na wanaharakati wa haki za kisiasa wanasema hauna ushindani wa kweli, baada ya chama kikuu cha upinzani, National Freedom Council (CNL), kuzuiwa kushiriki.

Chama tawala cha CNDD-FDD, ambacho kimekuwa madarakani kwa zaidi ya miaka ishirini, kinatuhumiwa kupanga njama za kimfumo za kudhoofisha upinzani, kwa lengo la kuendeleza utawala wake bila changamoto kubwa. Katika uchaguzi wa mwaka 2020, CNL kilimaliza katika nafasi ya pili na kilidai kuwa matokeo ya kura yalighushiwa kwa manufaa ya chama tawala.

Mnamo mwaka 2023, serikali kupitia wizara ya mambo ya ndani ilikifungia rasmi chama cha CNL kwa madai ya kukiuka taratibu za kuandaa mikutano yake ya hadhara. 

Hata hivyo, hatua hiyo ilipingwa vikali na wanaharakati wa demokrasia waliotaja hatua hiyo kuwa ya kisiasa zaidi kuliko ya kiutawala.

Mwaka uliofuata, hali ya chama hicho ilizidi kuwa tete pale kiongozi wake wa muda mrefu, Agathon Rwasa, alipofukuzwa akiwa nje ya nchi. 

Nafasi yake ilichukuliwa na Nestor Girukwishaka, ambaye ni waziri wa zamani na pia mtendaji mkuu katika shirika la serikali. Wakosoaji walieleza tukio hilo kama "mapinduzi ya kisiasa yaliyoongozwa na serikali kwa lengo la kuvuruga upinzani wa kweli".

“Hatukuwa na kikao cha kamati kuu wala mkutano wa wanachama. Huu ulikuwa uamuzi wa watu wachache kwa maslahi ya nje ya chama,” alisema mmoja wa wanachama wa zamani wa CNL ambaye hakutaka jina lake litajwe kwa sababu za usalama.

Serikali baadaye ilipitisha sheria mpya zilizowazuia viongozi wa zamani wa CNL, akiwemo Rwasa na washirika wake, kujiunga na vyama vingine vya kisiasa au kugombea kama wagombea huru. Hatua hiyo imefunga rasmi milango kwa sauti mbadala katika ulingo wa kisiasa nchini humo.

“Tunashuhudia mwisho wa demokrasia ya vyama vingi Burundi,” alisema mchambuzi wa siasa kutoka Bujumbura. “Chaguzi hizi ni za jina tu; hakuna ushindani, hakuna upinzani wa kweli.”

Kwa sasa, CNDD-FDD kinaonekana kuwa na uhakika wa kuibuka mshindi katika uchaguzi huu, hali inayoweka shaka juu ya mustakabali wa demokrasia na haki za kisiasa nchini Burundi.