Marekani Yafukuza Balozi wa Afrika Kusini Ebrahim Rasool

 

Marekani imemfukuza balozi wa Afrika Kusini nchini humo, Ebrahim Rasool, baada ya Waziri wa Mambo ya Nje wa Marekani, Marco Rubio, kusema kuwa balozi huyo ni "mwanasiasa mbabe" ambaye haipendi Marekani na anachukia Rais Donald Trump. Huu ni mfululizo wa hatua zinazoongeza mvutano kati ya mataifa haya mawili, hasa baada ya kutokea tofauti kubwa kuhusiana na masuala mbalimbali ya kidiplomasia.

Uhusiano kati ya Marekani na Afrika Kusini umeendelea kudorora tangu Rais Trump alipokata misaada ya kifedha kwa Afrika Kusini, akielezea kutoridhishwa na sera ya ardhi ya nchi hiyo na hatua ya Afrika Kusini kupeleka kesi kuhusu mauaji ya kimbari katika Mahakama ya Kimataifa ya Haki dhidi ya Israel, mshirika wa Marekani. Waziri Marco Rubio pia alikataa kuhudhuria mkutano wa G20 wa mawaziri wa mambo ya nje uliofanyika Johannesburg mwezi Februari, akieleza kuwa Afrika Kusini inaendelea kufanya mambo mabaya.

Rais Ramaphosa Asema Uamuzi wa Marekani ni wa Kufadhaisha

Ofisi ya Rais Cyril Ramaphosa ilieleza kuwa uamuzi wa Marekani wa kumfukuza balozi Rasool ni wa kusikitisha na imetoa wito wa kushughulikia suala hilo kwa njia ya kidiplomasia. Taarifa kutoka ofisi ya Rais Ramaphosa ilisisitiza kuwa Afrika Kusini itaendelea na dhamira yake ya kujenga uhusiano mzuri na wenye manufaa na Marekani. "Tutaendelea kuonyesha nia yetu ya kuendeleza uhusiano wa kibiashara na kidiplomasia na Marekani, lakini pia tunasisitiza kuwa suala hili linahitaji kushughulikiwa kwa staha," ilisema sehemu ya taarifa hiyo.

Mvutano wa Sera ya Ardhi na Kosa la Trump kwa Afrika Kusini

Mara kadhaa Rais Donald Trump amesisitiza kuwa serikali ya Afrika Kusini inawanyang'anya ardhi wakulima weupe, kauli ambayo imezua mjadala mkubwa. Trump alieleza kuwa wakulima wa Afrika Kusini wanakaribishwa Marekani, lakini hakutoa ushahidi wa madai yake. Elon Musk, bilionea mzaliwa wa Afrika Kusini na mshirika wa karibu wa Trump, alidai kwamba wazungu wa Afrika Kusini wanakutana na "sheria za umiliki wa kibaguzi."

Rais Ramaphosa alijibu kauli hizo, akisema kwamba serikali ya Afrika Kusini haina mpango wa kumnyang'anya mtu ardhi bila fidia na kwamba sera ya ardhi inalenga kuondoa tofauti za umiliki wa ardhi kati ya Waafrika Kusini Weupe na Weusi walio wengi. "Suala la ardhi ni la kihistoria na linahitaji majadiliano, siyo vurugu," alisema Ramaphosa.

Makundi ya Kidiplomasia Yashindwa Kufikia Muafaka

Kufukuzwa kwa Balozi Rasool kumeongeza mvutano unaoendelea kati ya mataifa haya mawili. Waziri wa Mambo ya Nje wa Marekani, Marco Rubio, alikosoa vikali maoni ya Rasool, akisema kuwa balozi huyo amekuwa "mtu asiyekaribishwa" na kwamba alionesha utashi wa kukubaliana na sera za Trump. Katika mitandao ya kijamii, Rubio alishiriki kiunganishi cha makala iliyojumuisha maoni ya Rasool, akieleza kuwa Balozi Rasool alikosoa vikali utawala wa Trump kwa kuongoza harakati za kuamini kuwa kundi fulani ni bora kuliko wengine.

Afrika Kusini Imejitolea Kuendelea na Uhusiano na Marekani

Hata baada ya matukio haya, Afrika Kusini imeonyesha nia yake ya kudumisha uhusiano mzuri na Marekani. 

"Hatuwezi kuruhusu matatizo ya kidiplomasia kuyavuruga mahusiano yetu ya muda mrefu," ilisema taarifa kutoka ofisi ya Rais. Uhusiano kati ya nchi hizi mbili umejaa mivutano, lakini Afrika Kusini inaendelea kusisitiza umuhimu wa kufuata taratibu za kidiplomasia katika kushughulikia masuala haya.

Kwa sasa, ni wazi kuwa mvutano kati ya Marekani na Afrika Kusini utaendelea kuwa changamoto kubwa katika diplomasia za kimataifa, huku pande zote zikiendelea kutafuta njia za kutatua mgogoro huo kwa njia ya majadiliano.