Migogoro ya DR Congo: Kabila Asema Nchi Iko Karibu Kulipuka

 

Baada ya takriban miaka mitano ya kuwa kimya katika siasa na vyombo vya habari, Rais wa zamani wa Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo (DRC), Joseph Kabila, ametoa tahadhari kubwa kuhusu hali ya kisiasa na kijeshi nchini mwake, akisema kuwa "nchi iko karibu kulipuka kutokana na vita vya ndani" ambavyo vinaweza kuyumbisha kanda nzima ya Afrika Mashariki.

Kabila, ambaye aliongoza DRC kwa zaidi ya miaka 18 kabla ya Felix Tshisekedi mwaka 2019, alieleza kuwa hali ya kisiasa nchini imezidi kuzorota. Akizungumza kupitia msemaji wake, Barbara Nzimbi, Kabila alidai kuwa Rais Tshisekedi ndiye "mtu halisi nyuma ya migogoro" inayozikumba sehemu nyingi za nchi hiyo.

Tshisekedi anashutumiwa na Kabila kwa kuvunja mikataba ya kisiasa iliyokubaliwa wakati wa mpito wa madaraka. 

Kabila alisema: "Hali imekuwa mbaya zaidi. Hadi kufikia hatua ambayo nchi iko kwenye hatihati ya kulipuka kutokana na migogoro ya ndani, inaweza hata kuyumbisha eneo lote."

Migogoro ya sasa inahusisha vuguvugu la M23, ambalo linadhibiti maeneo makubwa katika majimbo ya Kivu Kaskazini na Kivu Kusini. Tshisekedi anamtuhumu Kabila, pamoja na Rwanda, kwa kuwa nyuma ya kundi hili. 

Rais Tshisekedi hivi karibuni aliahidi kuimarisha jeshi la DRC ili kukabiliana na M23, lakini Kabila amesema kuwa bila kushughulikia mizizi ya tatizo hili, juhudi za kumaliza migogoro zitakuwa bure. "Ikiwa migogoro hii na mizizi yake haitashughulikiwa ipasavyo, juhudi za kuimaliza zitakuwa bure," alisema Kabila.

Kabila alisisitiza kuwa tatizo la DRC halihusiani tu na M23, bali pia na "kujaribu kulielezea kundi hili kama la kigeni, ambalo halina sababu halali za kupigania," jambo ambalo Kabila alidai sio kweli. 

Aliongeza kusema kuwa migogoro nchini DRC ni matokeo ya siasa mbaya za ndani, na alikosoa namna Tshisekedi anavyoshughulikia hali hii.

Katika kipindi hiki cha mizozo, zaidi ya wanajeshi 200 kutoka Afrika Kusini, Malawi na Tanzania walipokuwa wanahitaji matibabu baada ya kushiriki katika ujumbe wa SAMIDRC, waliondoka Goma na kuelekea Rwanda. Waziri wa Ulinzi wa Afrika Kusini alithibitisha kwamba wanajeshi hao watarudi makwao kwa ndege za kipekee kwa ajili ya matibabu.

Donatien Mugabo, mkazi wa Gisenyi nchini Rwanda, alishuhudia wakiondoka kutoka mpakani na kusema: "Walifika mpakani Jumatatu saa sita mchana, na waliondoka mpakani baada ya saa kumi na mbili jioni." Hata hivyo, haijabainika ni nini kilisababisha kucheleweshwa kwao mpakani.

Vyombo vya habari vya Goma, jiji linalodhibitiwa na M23, na vya Rwanda vimepigwa marufuku kuzungumzia au kupiga picha za wanajeshi hao, hali iliyofanana na ilivyokuwa wakati wa kuondoka kwa mamluki wa Ulaya kutoka Goma kupitia Rwanda. 

Magazeti ya Rwanda yanaripoti kuwa wanajeshi 129 walikuwa kutoka Afrika Kusini, 40 kutoka Malawi, na 25 kutoka Tanzania.

Jumuiya ya Maendeleo ya Nchi za Kusini mwa Afrika (SADC) na nchi za asili za wanajeshi hao hawajatoa maoni yoyote kuhusu kuachiliwa kwa wanajeshi hao waliohitaji matibabu.

Hali ya kisiasa na kijeshi nchini DRC inazidi kuwa tete, na migogoro ya sasa inaonekana kuwa na athari kubwa kwa usalama wa kanda nzima ya Afrika Mashariki.